Fotowand_IJskristal

Docent-leerling interacties

Docent-onderzoeker: Jantine van Beek
Promotor: Prof dr Th. Wubbels (Universiteit Utrecht), Prof dr A. Minnaert (Rijksuniversiteit Groningen)
Co-promotor en begeleidend lector: Frank de Jong

Over het onderzoek

Hoe zijn docenten in het tweede jaar van het vmbo bezig met het bij hun leerlingen ontwikkelen van het leren te leren? In de literatuur komen we vaak drie typen docenten tegen:

  • Docenten die alle sturing in het leerproces overnemen van de leerling;
  • Docenten die zelf wat sturen en de leerlingen ook zelf een deel van hun leren laten sturen;
  • Docenten die leerling stimuleren de monitoring en zelfsturing van hun leren te ontwikkelen opdat ze leervaardig worden.

Zijn docenten daadwerkelijk te verdelen in deze typen en wat is dan het verschil in hoe ze met hun leerlingen in interactie zijn? In dit onderzoek is het docentgedrag zoals dat bij leerlingen overkomt in kaart gebracht, door middel van een vragenlijst. 1091 jongens en 1035 meisjes uit het vmbo in het tweede leerjaar verspreid over 16 AOC-scholen vulden de vragenlijst in. Zo werd inzicht verkregen in het handelen van 70 theoriedocenten en 47 praktijkdocenten.

Uit het onderzoek blijkt dat in de praktijk de beschreven typen van docenten niet te vinden zijn. Docenten doen van alles wel wat. Ze bespreken de inhoud, helpen leerling hun leerproces te sturen en stimuleren dat ze meer en meer zelf gaan doen. Ze handelen integraal en hebben blijkbaar onderwijsvernieuwingen als ‘zelfregulerend leren’ geïnternaliseerd in hun handelen. Wel is te zien dat niet alle docenten dat even vaak doen. Dit inzicht heeft natuurlijk veel consequenties voor het professionaliseren van leraren. De onderzoeksdata werd nog verder geanalyseerd om te kijken of er een verschil is tussen theorie- en praktijkdocenten, de jaren onderwijservaring die een docent heeft, of leerlingen een docent wel of niet leuk vinden of aangeven of ze veel van hem/haar leren; en nog veel meer. Al deze inzichten zijn waardevol voor de lerarenopleiding en in het bijzonder voor de lerarenopleiding van Aeres Hogeschool Wageningen, omdat het onderzoek betrekking heeft op docenten in het groene beroepsonderwijs.

Meer lezen?