Duurzame pluimveehouderij in een circulaire bedrijfsvoering

Zoals in de gehele landbouw zijn verduurzaming, milieu, dierenwelzijn, en economisch belang ook binnen de pluimveehouderij actueel. Het gaat hierbij om verduurzaming in de breedste zin van het woord. Onderwerpen als voeding, kringlooplandbouw, circulariteit, dierenwelzijn, gezondheid, huisvesting, gedrag, digitalisering, en andere aan duurzaamheid gerelateerde vraagstukken hebben dan ook de aandacht binnen het lectoraat. Daarnaast heeft het lectoraat zich de afgelopen jaren verdiept in insectenkweek. Het thema insecten (voor feed) is een belangrijk thema als het gaat om kringlooplandbouw en de eiwittransitie.

Duurzaam voeren

De zoektocht naar duurzame eiwitrijke grondstoffen speelt een rol in de transitie naar kringloopgerichte veehouderij. Actueel is bijvoorbeeld het gebruik van reststromen als voeding voor pluimvee. Insecten kunnen hier een belangrijke rol in spelen door natuurlijke afvalstromen (bijv. reststromen uit de akkerbouw en mest uit de veeteelt) om te zetten in eiwit. Verder wil men af van ingrepen aan het dier. Dit kan onder andere bereikt worden door de omgeving meer geschikt maken voor het dier in plaats van andersom. Deze transitie naar een dierwaardige veehouderij biedt vraagstukken voor onderzoek waar het lectoraat graag invulling aan geeft. Op deze manier wil het lectoraat bijdragen aan de verduurzaming van de (pluim)veehouderij.

Dierenwelzijn en Dierwaardige veehouderij

Dierenwelzijn is een belangrijk onderwerp in onze maatschappij. Door een aanpassing aan de Wet Dieren staat de Nederlandse veehouderij aan de vooravond van een omschakeling naar een dierwaardige veehouderij. Dat wil zeggen: een veehouderij waarin het welzijn en de gezondheid van dieren het uitgangspunt zijn. Voor een dierwaardige veehouderij heeft de Raad voor Dierenaangelegenheden (RDA) het welzijn vertaald in zes leidende principes. Als startpunt gaat men uit van respect voor de intrinsieke waarde en integriteit van het dier, met vervolgens als basisvoorwaarden goede voeding, goede omgeving en goede gezondheid voor het dier. Bovendien moet een dier de mogelijkheid hebben om ‘al’ zijn natuurlijk gedrag te kunnen vertonen en gedragsbehoeften te kunnen vervullen. Het ultieme doel binnen de dierwaardige veehouderij is dat de dieren een positieve emotionele toestand ervaren waarbij het dier in staat is om op een gepaste wijze te reageren op de veranderende sociale en fysieke omgeving.

Insecten

Naar verwachting gaat de insectensector de komende jaren een enorme groeispurt maken. Insecten staan in de belangstelling omdat ze veel belangrijke voedingsstoffen bevatten en gebruikt kunnen worden als voedsel voor mensen en dieren. Om insecten te kweken wordt op dit moment gebruik gemaakt van al beschikbare, GMP+ gecertificeerd grondstoffen die ook gebruikt zouden kunnen worden voor bijvoorbeeld kippenvoer. Insecten kunnen echter diverse organische neven- of reststromen van de landbouw en voedselverwerkende industrie omzetten in hoogwaardig grondstoffen, zoals insecteneiwit. Insecten kunnen hiermee een substantiële bijdrage leveren aan de circulariteit van de Nederlandse landbouw.

Poultry Star Foundation

De Poultry Star Foundation is opgericht op 14 februari 2019 ter gelegenheid van de inauguratie van Laura Star, lector duurzame pluimveehouderij in een circulaire bedrijfsvoering. De stichting is erop gericht om jonge pluimvee professionals te stimuleren om zich zo goed mogelijk te ontwikkelen en te oriënteren op een baan in de pluimveehouderij. Daartoe wil de stichting pluimveestudenten financieel ondersteunen voor extra curriculaire activiteiten die bijdragen aan de kennisontwikkeling en positionering voor het betreden van de arbeidsmarkt. Lees hier meer.

Verbinding met het onderwijs

De pluimveehouderij is altijd in beweging en hiermee blijft het onderwijs curriculum ook steeds in ontwikkeling. Het lectoraat streeft ernaar om in te springen op actuele ontwikkelingen binnen de pluimveehouderij en kennis haar weg in het curriculum te laten vinden. Het lectoraat biedt toegang tot een netwerk aan onderzoekers, kennisinstellingen, primaire bedrijven en periferie & industrie die de meerwaarde inzien van hun bijdrage aan het hoger onderwijs in de pluimveehouderij. Het lectoraat ziet dan ook een belangrijke rol voor zich weggelegd om het onderwijs op een toegepaste en direct wijze te betrekken bij de actualiteiten en het genereren van de nieuwe kennis. De wisselwerking met studenten draagt hier ook aan bij, want de denkwijze van studenten en hun uitvoering in projecten helpt het lectoraat om scherp en kritisch te blijven, en inzichten van jonge professionals mee te nemen in lopend en toekomstig onderzoek. 

Poultry Expertise Centre

Het lectoraat werkt nauw samen met het Poultry Expertise Centre (PEC). Het PEC zet zich in voor een gezonde pluimveehouderij in Nederland en in de wereld waarbij een krachtig en positief ecologisch en economisch profiel de basis vormen. Het PEC profileert zich op de vlakken onderwijs, onderzoek en dienstverlening. Binnen het onderwijs worden nieuwe modules opgezet en e-learning ontwikkeld op het gebied van pluimvee en insecten. Binnen het onderzoek wordt praktijkgericht onderzoek en fundamenteel onderzoek gekoppeld om innovatie te versnellen. Lees hier meer.

Het team

De kern van het lectoraat bestaat uit de volgende personen:
• Dr. Laura Star
• Dr. Sander Lourens
• Dr. Jasper Heerkens
• Ir. Noa van Leuffen

Gezamenlijk hebben zij brede expertise op het gebied van pluimvee, en toenemende kennis over insectenkweek en toepassing van insecten in diervoeders. Vanuit het lectoraat wordt samengewerkt met docenten en Aeres Farms. Op het gebied van pluimvee, zowel onderwijs als onderzoek, wordt daarnaast samengewerkt met Aeres MBO Barneveld, Aeres Training Centre International en het Poultry Expertise Centre.