Ervaring

,,Ik kan zélf verbeteracties bedenken en ben niet afhankelijk van een adviseur’’

,,Ik wilde graag meer achtergrondinformatie over het stikstofbeleid. In de verdiepingscursus kwam niet alleen de theorie, maar ook de praktische toepassing aan bod. Dat sprak me erg aan. Tijdens de cursus gingen we aan het werk met onderwerpen als wet- en regelgeving, emissiebeperkende maatregelen en strategische keuzes

Zo leerden we bijvoorbeeld meer over het verschil tussen een NB-vergunning of een pasmelding. Ook werd er vertelt over maatregelen zoals meer weidegang, emissie arme vloeren, aanpassen van het voer en water toevoegen aan mest. Het was heel prettig om meer te weten over alle diverse maatregelen zodat je goed kunt beoordelen wat bij jouw bedrijf past. Wij willen bijvoorbeeld over een paar jaar een nieuwe stal bouwen, dan is het aanpassen van de vloer voor ons nu geen passende investering, maar weidegang en aanpassingen doorvoeren in het voer bijvoorbeeld wel.

Ik vond de cursus leerzaam. Het was afwisselend en heel zinvol om het onderwerp van alle kanten te belichten. Heb een goed totaal beeld gekregen over stikstof. Wat ik tijdens de cursus heb geleerd is allemaal praktisch toepasbaar op ons bedrijf. We gaan bijvoorbeeld onderzoeken of het we kunstmestgebruik kunnen verminderen. Idee is om beter te sturen op de organische stofgehaltes van onze graslandpercelen. Ook gaan we aan het werk met het verlagen van het ureum in de melk. Dit willen we realiseren door het ruw-eiwit te verlagen in het voer (een van de emissiebeperkende maatregelen).

De verdiepingscursus Stikstof in de landbouw zou ik zeker adviseren aan mijn collega melkveehouders. Het geeft je als ondernemer meer kennis en achtergrondinformatie over stikstof in de breedste zin van het woord. Het kan er toe leiden dat je efficiënter gaat werken wat een mogelijke kostenbesparing tot gevolg heeft en een gunstig effect op de natuurlijke omgeving. Daarnaast vind ik het prettig om zélf meer in staat zijn om verbeteracties te bedenken op dit thema. Hierdoor ben ik minder afhankelijk van een adviseur.’’

,,Meer inzicht gekregen in hoe agrarisch ondernemers omgaan met stikstofproblematiek’’

‘’Vanuit mijn rol als adviseur transitie landbouw & milieu bij Natuur en Milieu werk ik samen aan de noodzakelijke transitie naar een milieuvriendelijkere en gezondere landbouw. Met deze cursus wil ik allereerst leren begrijpen met welke knoppen op bedrijfsniveau de stikstofemissie omlaag kan. Anderzijds geeft deze cursus mij meer inzicht in hoe agrarische adviseurs en boeren (traditioneel) omgaan met de stikstofproblematiek en waar de weerstand zit.

Tijdens de cursus leerden we als deelnemers meer over de kringloopwijzer (interpretatie en gebruik), achtergronden bij ammoniakemissies uit melkveestallen (ontstaan, meten en bronnen: stal, mest, beweiden), juridische aspecten van stikstofprobleem, gesprekstechnieken en gedragsstijlen, strategische handelingsperspectieven en een bedrijfsbezoek (biologische en traditionele melkveehouder) en interview met boer.

Verschillende invalshoeken

De cursus had een behoorlijke (vakinhoudelijke) diepgang wat ik als positief ervaar. Wat logisch is aangezien het oorspronkelijk ontwikkeld is voor agrariërs en agrarische adviseurs. Het was ontzettend leerzaam om steeds in (diverse) groepssamenstellingen aan opdrachten te werken en zo van elkaar te leren. Er was voldoende tijd voor discussies, waarbij verschillende invalshoeken vanzelf boven kwamen drijven. Een goede toevoeging was de aandacht voor gesprekstechnieken en gedragsstijlen.

Het deelnemersveld aan deze cursus is heel divers: melkveehouders, een rentmeester, een ingenieur die zijn werkveld wilde verbreden en diverse adviseurs. Als deelnemers hebben we ook veel van en met elkaar geleerd. We hebben elkaar verschillende invalshoeken laten zien. En daar goede en open gesprekken over gevoerd, echt naar elkaar geluisterd ook. Gesprekken die in de media en politiek behoorlijk gepolariseerd zijn en niet met nieuwsgierigheid en openheid van geest gevoerd worden. Ik heb een heel leuke groep mensen ontmoet met wie ik in de toekomst nog een keer kan sparren.‘’