Circulaire boerenerven


Onze samenleving verbruikt momenteel enorme hoeveelheden energie en grondstoffen, wat leidt tot uitputting van natuurlijke hulpbronnen en vervuiling. Dit lineaire systeem van "nemen, gebruiken en weggooien" is op lange termijn niet houdbaar. Daarom moeten we streven naar een circulaire economie, waarin materialen worden hergebruikt en energie efficiënt wordt ingezet om een duurzame toekomst te creëren. In de LVVN-visie maken ondernemers in de groen sector in 2030 deel uit van een circulair systeem. In 2030 zijn kringlopen van grondstoffen en hulpbronnen op een zo klein mogelijke schaalniveau gesloten gevolgd door regionale en/of (inter)nationale kringloopsluitingen. Groene ondernemers gebruiken grondstoffen uit elkaars ketens én reststoffen uit de voedingsmiddelenindustrie en voedingsketens. Gewasresten, voedselresten, procesafval en mest worden opnieuw benut en/of verwerkt tot nieuwe producten. 

Het Lectoraat kringlooplandbouw “Circulaire Boerenerven” van Aeres Hogeschool zet in op de transitie van het gangbare landbouwsysteem naar een meer circulair landbouwsysteem met gesloten kringlopen van (grond)stoffen, nutriënten en energie, (her)gebruik van reststromen en herstel van natuur en biodiversiteit. Dit gebeurt op drie niveaus:

  1. Het boerenerf met het optimaliseren van grondstofstromen en minimaliseren van verliezen naar bodem, water en lucht.
  2. Het sectoroverstijgende niveau met samenwerking tussen verschillende typen bedrijven uit de tuinbouw, akkerbouw en veeteelt.
  3. Het bovenregionale niveau met gebiedsspecialisaties en regionale samenwerkingen van boeren bedrijven met andere organisaties zoals bijvoorbeeld sociale ondernemingen, overheden en energiebedrijven.

Het onderzoeksprogramma is opgebouwd rond vier onderzoekslijnen. Ten eerste wordt gewerkt aan regeneratieve landbouwpraktijken, die bijdragen aan bodemgezondheid, biodiversiteit en duurzaam waterbeheer. Daarnaast wordt onderzoek gedaan aan sleuteltechnologieën, zoals innovatieve landbouwsystemen, biotechnologie en robotica, die de transitie naar circulaire boerenerven ondersteunen. De derde onderzoekslijn richt zich op het samenbrengen van onderzoeksresultaten, inzichten en wettelijke kaders voor het werkelijk sluiten van de kringlopen op de drie niveaus. Een succesvolle transitie naar circulaire boererven kan echter alleen plaatsvinden met voldoende toekomstperspectief en verdienvermogen voor bedrijven, de studie hiernaar is dan ook de vierde onderzoekslijn van het lectoraat.

Door middel van samenwerking met boeren, onderzoekers, studenten, beleidsmakers en bedrijven, en via praktijkfaciliteiten zoals Aeres Farms en regionale experimenteergebieden, wil het lectoraat kennis ontwikkelen, testen en implementeren. Zo draagt Aeres bij aan een duurzame, economisch rendabele en ecologisch verantwoorde landbouwsector.

Verbinding met het onderwijs

Het lectoraat streeft er naar al het onderzoek met en door studenten uit te voeren. Binnen de opleiding van Tuinbouw & Akkerbouw verzorgt het lectoraat de onderzoeksopdrachten van de minoren “Gezonde Gewassen” en “Nieuwe teelten en nieuwe teeltsystemen”.           

Met de opleidingen dierveehouderij en tuinbouw & akkerbouw wordt er gewerkt aan het integreren van de onderzoeksresultaten en nieuwe ontwikkelingen op het gebied van kringlooplandbouw en innovaties in het onderwijs.