Binnen Aeres Hogeschool Wageningen heeft Pieter Seuneke een dubbelfunctie. Hij is kerndocent onderzoek bij de masteropleiding Leren en Innoveren waar hij professionals uit het onderwijs en HRD (Human Resource Development) begeleidt bij innovaties en het doen van praktijkonderzoek. Daarnaast werkt hij als onderzoeker voor het lectoraat Responsief Onderwijs van lector Frank de Jong. Hij is blij dat het gesprek plaatsvindt op de faculteit in Wageningen. “Leren is een sociaal proces en alles in dit gebouw nodigt uit om elkaar te ontmoeten. Hier stimuleren we studenten om hun kaarten op tafel te leggen om tot nieuwe inzichten te komen: wat weet ik, wat weet jij, wat weten we samen. Kenniscreatie noemen we dat.”
Een leerproces in en met de praktijk
Is onze manier van leren aan het veranderen? “Jarenlang vertelden we studenten binnen de schoolmuren over de beroepspraktijk. Die tijd is definitief voorbij. Het leerproces speelt zich steeds meer af in en met de praktijk.” Mooie voorbeelden uit het beroepsonderwijs zijn volgens Pieter de projecten of omgevingen waarin groepjes mbo/hbo studenten samen met agrarisch ondernemers werken aan het oplossen van praktische vraagstukken, zoals het verduurzamen van de bedrijfsvoering. “Door een levensechte opdracht voelen de studenten de urgentie van de praktijk. Er is een echt probleem en er zit iemand tegenover hen die graag resultaten wil zien. Dat is heel wat anders dan een gefingeerde casus uit een leerboek.”
Netwerkende hybride en onderzoekende docenten
Wat betekent dit voor de rol van docenten? “Lange tijd werd van docenten verwacht dat zij de regie in handen en de waarheid in pacht hadden. Ik zet in mijn eigen praktijk als docent juist bewust een stapje terug en stimuleer studenten zélf na te denken over een vraagstuk. Dat is soms spannend, maar studenten op verschillende niveaus kunnen die verantwoordelijkheid over het algemeen goed aan en leren van de autonomie en eigen verantwoordelijkheid die ze krijgen.”
Hij vervolgt: “Voor veel docenten is de verbinding maatschappij en praktijk erg belangrijk. In het beroepsonderwijs functioneren docenten steeds meer op de grensvlakken tussen onderwijs en praktijk. Dat vraagt goed ontwikkelde sociale skills.”
De masteropleiding Leren en Innoveren stimuleert onderwijsprofessionals bovendien om via praktijkgericht onderzoek evidence-informed te leren en te innoveren. “In het onderwijs gebeurt veel onder tijdsdruk en op onderbuikgevoel. De onderbuik is belangrijk maar voor de verbetering van de praktijk is evidence-informed werken van groot belang. Onze studenten, de onderzoekende innovatoren van leren, voeren in en samen met hun werkomgeving gedegen onderzoek uit dat veel impact heeft op de praktijk.”
