Vanuit zijn opleiding bij Aeres Hogeschool heeft Mart Reylink in het voorjaar van 2013 een afstudeeronderzoek gedaan naar mogelijke bronnen voor stalstrooisel uit de omgeving van het melkveebedrijf. De aanleiding hiervoor is enerzijds de steeds duurder wordende en lastiger te verkrijgen bron van zaagsel en anderzijds het belang om organische stof balans van het melkveebedrijf te verbeteren. Het bedrijf Bruins en Kwast heeft het product Biorea ontwikkeld met deze achtergrond in gedachten. Een goede aanleiding voor Mart Reylink om dit grondig tegen het licht te houden.
Samenvatting van het onderzoek
De toevoer van organische stof naar landbouwbodems in Nederland lijkt de komende jaren verder af te nemen, er zullen manieren gevonden moeten worden naast dierlijke mest de bodem van extra organische stof te voorzien. In dit onderzoek wordt de geschiktheid onderzocht van verschillende bronnen van organische stof uit de natuur en het landschap in de omgeving voor toepassing op het melkveebedrijf. Om deze geschiktheid te onderzoeken is de volgende hoofdvraag opgesteld: Onder welke voorwaarden is organisch materiaal van buiten het bedrijf door het gebruik als strooisel uit de stal te benutten om het organische stofgehalte in de bodem te verhogen? Om de deelvragen 1 tot en met 4 te kunnen beantwoorden is een literatuurstudie uitgevoerd, voor deelvraag 5 is er een nieuw onderzoek gedaan, hierbij is er gekeken welke voorwaarden en eisen nodig zijn om een goede checklist op te stellen.
Het op peil houden of het verhogen van organische stof in landbouwgrond kan op drie manieren, door het aanpassen van het landgebruik, het verlagen van de afbraaksnelheid van organische stof en het aanvoeren van extra organisch materiaal naar de bodem. Door het gebrek aan financiële middelen en arbeidsaanbod in het natuurbeheer is het voor zowel de natuur als de landbouw interessant om het onderhoud van de natuur door agrarisch ondernemers te laten uitvoeren. Vooral voor veehouders is dit interessant omdat zij zo gemakkelijk en relatief goedkoop aan organisch materiaal voor hun bedrijf kunnen aanvoeren. De organische stof uit natuurbeheer kan op drie manieren op het agrarisch bedrijf worden benut, als voer of stalstrooisel, rechtstreeks uitrijden op het land of na compostering uitrijden op het land.
De belangrijkste voorwaarde is dat het strooisel geen risico’s vormt voor de gezondheid en het welzijn van het dier en voor de kwaliteit van het product dat het dier moet produceren. Daarnaast kunnen veehouders nog aanvullende voorwaarden hebben, in de checklist voor natuurstrooisels die als bijlage is toegevoegd in staan een aantal voorwaarden. Deze checklist is een hulpmiddel voor de keuze van strooisel uit een natuurlijke bron.
Het gebruik van biomassa voor stalstrooisel als bron van organische stof is goed te combineren. De producten compost, riet en beheersgras, houtsnippers en Biorea stalstrooisel zijn aan de hand van de checklist voor natuurstrooisels op hun geschiktheid onderzocht. Alle vier de strooisels zijn geschikt om te gebruiken, al moet bij houtsnippers goed worden uitgekeken voor risico’s voor de uiergezondheid. Het product Biorea heeft concreet potentie om succesvol ingezet te worden als strooisel en zo tegelijk een bron te zijn voor organische stof op het melkveebedrijf.
Meer informatie is te verkrijgen bij Ron Methorst: r.methorst@aeres.nl