Eikenprocessierups

Ecologisch Wijs: Insecten & Maatschappij

Sinds 1 mei 2020 is Dr. Jetske de Boer aangesteld als lector bij Aeres Hogeschool Wageningen. Veranderd landgebruik en klimaatverandering zetten de natuur onder druk en leiden steeds vaker tot maatschappelijke vraagstukken die om duurzame oplossingen vragen. Antwoorden liggen vaak in de natuur om ons heen, maar de vraag is hoe we die vinden terwijl de natuur door ons onder druk wordt gezet. Het lectoraat ‘Ecologische Wijs: Insecten & Maatschappij’ maakt via ecologisch en praktisch onderzoek aan insecten verbanden inzichtelijk tussen organismen en hun omgeving, en tussen mens, omgeving en natuur.

Verbinding met het Nederlands Instituut voor Ecologie

Via de L.INT-regeling van regieorgaan SIA (NWO) verbindt Jetske de Boer AHW met een instituut, in dit geval het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW), dat naast Aeres Hogeschool Wageningen (AHW) gevestigd is. Het lectoraat verbindt daarmee de educatieve kracht van AHW met natuurwetenschappelijke onderzoek van het NIOO-KNAW. Deze verbinding zorgt voor synergie die nodig is om vooruitgang te boeken bij de transitie naar een maatschappij die duurzaam met natuur kan samenwerken. Het voordeel van de samenwerking is tweeledig: onderwijs van AHW-studenten en hun toekomstige leerlingen in groen (V)MBO wordt verrijkt met het denken in verbanden en systemen terwijl fundamenteel onderzoek van het NIOO-KNAW sneller kan inspelen op praktijkvragen.

Onderzoekslijn

In het lectoraat wordt aan twee subthema’s gewerkt:(1) het beheersen van insectenplagen en (2) het stimuleren van insectenbiodiversiteit. Beide subthema’s zijn nauw met elkaar verbonden: door biodiversiteit te bevorderen krijgen plaaginsecten minder kans, en door ecologische beheersing van plaaginsecten, kan biodiversiteit toenemen. Een concreet en actueel voorbeeld hiervan in Nederland is de eikenprocessierups. Deze insecten veroorzaken in toenemende mate overlast door veranderd landgebruik en klimaat-gerelateerde factoren, en natuurlijke vijanden zijn (te) schaars in leefgebieden die een lage biodiversiteit hebben. Het NIOO-KNAW heeft de unieke mogelijkheid om het hele scala aan natuurlijke vijanden (waaronder vogels, insecten en micro-organismen) systematisch te onderzoeken. Het tweede subthema richt zich onder andere op de vraag hoe vegetatiebeheer kan worden ingezet om insectenbiodiversiteit te stimuleren. Via dit onderzoek worden veel kansen gecreëerd om ecologische kennis te ontwikkelen en benutten met de groene beroepspraktijk en beroepsonderwijs.

Lesmateriaal Rewilding

Vanuit het lectoraat is lesmateriaal over biodiversiteitsherstel op schoolterreinen ontwikkeld voor vmbo onder- en bovenbouw. Het materiaal is direct bruikbaar en bevordert onderzoekend leren, kritisch denken en is geschreven vanuit de Whole School Approach. De lessen vinden deels binnen, maar ook buiten plaats. Het betreft levensechte opdrachten, aangezien de resultaten verkregen vanuit de monitoring (bovenbouw) daadwerkelijk gebruikt wordt voor onderzoek. Het materiaal is vrij beschikbaar.

Voor de onderbouw

Voor de bovenbouw

De lector

Jetske de Boer is al 20 jaar actief als entomoloog in academisch onderzoek en streeft daarbij naar een verbinding met vragen uit de praktijk.

Onderzoekers

Meer lezen